how to order?

Żeby stworzyć odpowiednią formę, trzeba uwzględnić skurcz, który towarzyszy powstawaniu ceramiki podczas suszenia i wypalania. W zależności od rodzaju masy i temperatury wypału, może być bardzo różny. W przypadku małego kubka różnice w wielkości nie będą wielkie, więc na etapie wyceny skurcz nie musi być bardzo dokładnie określony. Trzeba go będzie określić na etapie realizacji modelu i form. Gdy mamy do czynienia z większymi obiektami np. wazonem o wysokości 30 cm – już na etapie wyceny należy podać dokładnie skurcz lub po prostu wymiar w formie (przed skurczem).

Skurcz dla danej masy można określić wyznaczając go samemu lub uzyskać te informacje od producenta masy. Nie zalecam czerpać tych informacji ze stron internetowych sklepów dla ceramików, bo mogą zawierać błędy. Bezpieczniejsze są papierowe lub cyfrowe specyfikacje mas publikowane przez ich producenta, albo somodzielne określenie skurczu dla konkretnej masy wypalanej w konkretny sposób.

Aby określić skurcz swojej masy zmierz jakiś odcinek np. wysokość kubka, lub odciśnij w płacie gliny widełki suwmiarki ustawionej na 100 mm. Potem wykonaj pomiar po ostatnim wypale, gdy produkt jest gotowy i oblicz skurcz.

Metoda współczynnikowa

Metoda współczynnikowa jest bardzo prosta i pozwala obliczyć prawidłowe wymiary naczynia przed i po skurczu dzięki jednemu działaniu: mnożeniu/dzieleniu przez współczynnik skurczu.

WZÓR NA WSPÓŁCZYNNIK SKURCZU

K = WP / WD 

WD – wymiar docelowy

WP – wymiar początkowy

np. WP = 14 cm, WD = 12 cm

K = 14 cm / 12 cm

K =  1,167

WZÓR NA WYMIAR PRZED SKURCZEM

WP = WD x K

WD – wymiar docelowy

WP – wymiar początkowy

K – współczynnik skurczu

np. WD = 15 cm, K = 1,15

WP = 15 cm x 1,15 

WP = 17,25 cm

Metoda procentowa

Metoda procentowa jest trudniejsza, bo obliczenia są nieco bardziej skomplikowane.

WZÓR NA SKURCZ MASY

S = 100% – ( WD / WP ) * 100%

WD – wymiar docelowy

WP – wymiar początkowy

S – skurcz w %

np. WP = 14 cm, WD = 12 cm

S = 100% – (12 cm / 14 cm) * 100%

S = 100% – 0,857 * 100%

S = 100% – 85,7%

S = 14,3%

WZÓR NA WYMIAR PRZED SKURCZEM

WP = (100% x WD) / (100% – S)

WD – wymiar docelowy

WP – wymiar początkowy

S – skurcz w %

np. WD = 15 cm, S = 13%

WP = (100% x 15 cm) / (100% – 13%)

WP = 1500 % cm / 87 % 

WP = 17,24 cm

Sprawdzamy:

Naczynie w formie miało 17,24 cm. Skurczyło się 13%. A więc:

17,24 cm * 13% = 2,24 cm

17,24 cm – 2,24 cm = 15 cm

Przechodzenie pomiędzy metodami

Łatwo przeliczyć współczynnik skurczu na skurcz wyrażony w procentach i odwrotnie.

K = 100% / (100% – S)

K – współczynnik skurczu

S – skurcz w %

np. S = 13%

K = 100% / (100% -13%)

K = 100% / 87%

K = 1,149

i odwrotnie:

S = – (100% / K) – 100%

K – współczynnik skurczu

S – skurcz w %

np. K = 1,155

S = – (100% / 1,155) – 100%

S = – (86,58% – 100%)

S = – (-13,42%)

S = 13,42%